เด็กที่กำลังอยู่ในช่วงวัยรุ่น มักมีความคิดและการกระทำคล้อยตามเพื่อน เช่น มีพฤติกรรมเกเร ทำร้ายผู้อื่น พร้อมลุย ถึงไหนถึงกัน จนพ่อแม่อดเป็นห่วงลูกไม่ได้ จึงพยายามสั่งสอนโดยใช้วิธีดุด่าว่ากล่าวตักเตือน แต่วิธีนี้ยิ่งอาจทำให้ลูกมีพฤติกรรมเกเรมากขึ้นหรือเกิดความห่างเหินกับพ่อแม่

ไทยพีบีเอสพอดคาสต์ ชวนทำความเข้าใจพฤติกรรมและวิธีที่ช่วยให้เด็กวัยรุ่นไม่เกเรตามเพื่อนด้วย “พลังของการชมลูก”

ธีรยุทธ เสือแก้วน้อย หรือ โค้ชกบ นักจิตวิทยาวัยรุ่นและครอบครัว ได้เล่าประสบการณ์จากการพูดคุยกับผู้ปกครองว่า เด็กส่วนใหญ่ที่มีพฤติกรรมเกเร มีสาเหตุหลักมาจากการที่เด็กกำลังเจอกับช่วงเวลาที่ต้องการความรักมากที่สุด หากพ่อแม่ไม่อยากให้ลูกมีพฤติกรรมเกเรหรือทำตัวไม่น่ารัก สิ่งที่ควรทำคือ การมอบความรักความอบอุ่นในบ้านให้มากที่สุด และอีกหนึ่งวิธีคือการพูดชมลูก

การที่เด็กแสดงพฤติกรรมเกเร ในใจลึก ๆ ของเขากำลังรู้สึกว่าตนเองไม่มีคุณค่าและไม่มีตัวตน พ่อแม่ต้องทำให้ลูกรู้สึกว่า ตนเองมีค่าด้วยการแสดงออกผ่านคำพูด ทำให้ลูกเห็นว่าเราภูมิใจในตัวเขาบ่อย ๆ เพราะมนุษย์ส่วนใหญ่มักแสดงออกว่าเราภูมิใจต่อเมื่ออีกฝ่ายกำลังมีปัญหา แต่จะดีขึ้นไปอีก หากเราต่างแสดงออกว่าเราภูมิใจในตัวลูกในช่วงเวลาปกติ โดยไม่ต้องรอให้เกิดปัญหาขึ้นก่อน หรือรอให้ลูกประสบความสำเร็จแล้วค่อยมอบคำชมให้กับลูก การขยันส่งพลังบวกให้กับลูก พ่อแม่สามารถหาเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ มาชื่นชมได้ เช่น “พ่อภูมิใจที่ได้เป็นพ่อของลูกนะ” จะทำให้ลูกรู้ว่าทุกวันเราภูมิใจในตัวเขา พวกเขาจะดีใจและมีพลังในการใช้ชีวิต เกิดความภาคภูมิใจในตัวเองและความรู้สึกว่าตนเองมีคุณค่า เพราะมนุษย์ทุกคนที่ประสบความสำเร็จได้ ต้องเริ่มมาจากการที่รู้ว่าตนเองมีดีและมีคุณค่า

ถ้าหากเกิดเหตุการณ์ร้ายแรงขึ้นจากการกระทำที่เกเรของลูก สิ่งที่พ่อแม่ควรทำคือ การไม่ซ้ำเติม และไม่ออกหน้าแทน เพราะการเข้าไปสอนลูกหลังจากเหตุการณ์เกิดขึ้น หรือการซ้ำเติม ไม่ได้สร้างผลดีอะไร นอกจากทำให้ลูกรู้สึกแย่มากกว่าเดิม และมากไปกว่านั้น ลูกจะไม่ได้รู้สึกอยากทำตัวให้ดีขึ้น แต่สิ่งที่ลูกต้องการคือ การรู้สึกว่ามีคนเข้าใจเขาต่างหาก ที่จะทำให้ลูกเกิดความคิดที่อยากจะทำตัวให้ดีขึ้น

โค้ชกบ ได้เปรียบเทียบวิธีการจัดการกับพฤติกรรมของลูก ระหว่างบ้านที่ผู้ปกครองเอาแต่บ่น เอาแต่สอน โฟกัสในสิ่งที่ลูกยังทำได้ไม่ดี เพื่อหวังให้ลูกทำตัวให้ดีขึ้น กับอีกครอบครัวที่รู้ว่ามนุษย์มีทั้งข้อดีและข้อเสียอยู่ในตัวเอง โฟกัสแต่เรื่องดี ๆ ของลูก เมื่อเวลาผ่านไป ส่วนที่ไม่ดีก็จะถูกเก็บและซ่อนไว้เรื่อย ๆ ไม่แสดงออกมา ในขณะเดียวกันด้านที่ดีของลูกก็จะเบ่งบาน สามารถแสดงศักยภาพออกมา เพราะเขามั่นใจว่าตนเองมีค่าและมีคนที่ชื่นชมในคุณค่าของเขา

การที่ลูกจะประสบความสำเร็จในชีวิตได้ ต้องเกิดจากการรับรู้ว่าคนที่รักเขามากที่สุด เห็นคุณค่าในตัวเขา หมั่นชมลูกบ่อย ๆ และแสดงออกว่าภูมิใจได้ทุกเมื่อ เทคนิคนี้ก็จะสามารถหยุดความเกเรของเด็ก ๆ ที่อยู่ในวัยรุ่นได้

โดย ณัฐชลัย พัฒโนทัย

ฟังรายการได้ทาง